Top những loại trái cây trị táo bón cho bà bầu, khỏe mẹ – tốt bé

Mang thai là khoảng thời gian hạnh phúc và thiêng liêng trong cuộc đời mỗi người mẹ, nhưng cũng đi kèm với không ít thay đổi về sức khỏe, đặc biệt là tình trạng táo bón. Đây là vấn đề phổ biến mà nhiều mẹ bầu gặp phải, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của mẹ và bé. Tuy nhiên, mẹ bầu không cần lo lắng, bởi một chế độ dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt là bổ sung những loại trái cây trị táo bón cho bà bầu giàu chất xơ, có thể giúp cải thiện tình trạng tốt hơn.

Hãy cùng khám phá danh sách những loại trái cây “vàng” không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe cho mẹ và bé trong bài viết dưới đây!

Nguyên nhân gây táo bón ở bà bầu

1. Do thay đổi nội tiết tố

• Hormone progesterone: đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì thai kỳ bằng cách thư giãn cơ trơn của tử cung, giúp ngăn ngừa co bóp sớm. Tuy nhiên, tác dụng này cũng ảnh hưởng đến nhu động ruột, làm giảm khả năng co bóp và đẩy thức ăn trong hệ tiêu hóa, dẫn đến tình trạng thức ăn di chuyển chậm hơn qua đường ruột.
• Estrogen: Sự thay đổi nồng độ estrogen trong cơ thể có thể làm chậm hoạt động bình thường của nhu động ruột – các cử động tự nhiên của ruột giúp đẩy thức ăn và chất thải qua đường tiêu hóa. Khi nồng độ estrogen tăng cao, như trong thời kỳ mang thai, nó có thể làm giảm co bóp của các cơ trong ruột. Điều này khiến quá trình tiêu hóa trở nên chậm hơn, dẫn đến phân tích tụ trong ruột lâu hơn, mất nước nhiều hơn, và trở nên khô cứng, gây ra tình trạng táo bón.

2. Áp lực cơ học

• Tử cung phát triển: Khi thai nhi phát triển, tử cung ngày càng mở rộng để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng của em bé. Sự gia tăng kích thước của tử cung có thể gây áp lực lên các cơ quan trong ổ bụng, bao gồm cả ruột. Điều này làm giảm không gian hoạt động của ruột, khiến quá trình tiêu hóa và di chuyển thức ăn qua đường ruột trở nên chậm hơn. Kết quả là thức ăn lưu lại trong ruột lâu hơn, dẫn đến tình trạng táo bón ở mẹ bầu.
• Tĩnh mạch chủ dưới bị chèn ép: Khi tử cung phát triển lớn hơn trong thai kỳ, nó có thể chèn ép lên tĩnh mạch chủ dưới, một mạch máu lớn có nhiệm vụ đưa máu từ phần dưới cơ thể trở về tim. Sự chèn ép này làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan, bao gồm cả ruột. Khi lưu lượng máu đến ruột giảm, khả năng hấp thụ nước từ thức ăn trong ruột cũng bị ảnh hưởng. Điều này khiến phân trở nên khô và cứng hơn, làm tăng nguy cơ táo bón ở phụ nữ mang thai.

3. Chế độ ăn uống không hợp lý

• Thiếu chất xơ: Chất xơ là một thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống, giúp duy trì sức khỏe hệ tiêu hóa. Nó có khả năng hấp thụ nước, làm tăng khối lượng và độ mềm của phân, đồng thời kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Khi cơ thể không được cung cấp đủ lượng chất xơ cần thiết từ thực phẩm hàng ngày, phân trở nên khô và khó di chuyển qua đường ruột, dẫn đến tình trạng táo bón. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa, đặc biệt ở những người có chế độ ăn uống thiếu rau xanh, trái cây hoặc ngũ cốc nguyên hạt.
• Uống ít nước: Uống đủ nước là yếu tố quan trọng để duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh, đặc biệt đối với các mẹ bầu. Nước có vai trò làm mềm phân, giúp phân di chuyển dễ dàng hơn qua đường ruột để được đào thải ra ngoài. Khi mẹ bầu uống không đủ nước, cơ thể sẽ hấp thụ lại nước từ phân, khiến phân trở nên khô, cứng và khó đi ngoài. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây táo bón trong thai kỳ, đặc biệt khi nhu cầu về nước của mẹ bầu tăng lên để đáp ứng sự phát triển của thai nhi.
• Ăn nhiều đồ ăn chế biến sẵn: Đối với mẹ bầu, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn như đồ hộp, snack, hay thức ăn nhanh có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa. Những loại thực phẩm này thường có rất ít hoặc không chứa chất xơ – một dưỡng chất quan trọng giúp phân mềm và kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả. Ngoài ra, chúng lại chứa nhiều chất béo và đường, có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và khiến thức ăn lưu lại trong ruột lâu hơn. Điều này dẫn đến tình trạng phân trở nên khô, cứng và gây táo bón, một vấn đề mà các mẹ bầu dễ gặp phải trong thai kỳ.

• Bổ sung sắt: Sắt là một khoáng chất rất quan trọng đối với mẹ bầu, giúp hỗ trợ quá trình tạo máu để cung cấp oxy và dưỡng chất cho cả mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, việc bổ sung quá nhiều sắt, đặc biệt là từ các loại thuốc bổ sung, có thể gây tác dụng phụ như táo bón. Điều này xảy ra vì sắt làm chậm quá trình tiêu hóa và giảm nhu động ruột, khiến phân trở nên khô và khó di chuyển trong đường ruột. 

4. Ít vận động

• Thiếu hoạt động thể lực, ngồi nhiều: Đối với mẹ bầu, việc thiếu hoạt động thể lực, chẳng hạn như ít đi lại hoặc không tập thể dục nhẹ nhàng, có thể ảnh hưởng lớn đến hệ tiêu hóa. Vận động thường xuyên giúp kích thích nhu động ruột – các chuyển động tự nhiên của ruột để đẩy phân ra ngoài. Khi mẹ bầu ít vận động, nhu động ruột sẽ giảm, khiến phân di chuyển chậm hơn, dễ dẫn đến táo bón. Để cải thiện, mẹ bầu nên thực hiện các bài tập phù hợp với thai kỳ, như đi bộ, yoga dành cho bà bầu hoặc các động tác đơn giản giúp tăng cường lưu thông máu và hỗ trợ tiêu hóa.

5. Các yếu tố khác có thể khiến mẹ bầu bị táo bón

• Thuốc tây: Khi mang thai, mẹ bầu thường phải sử dụng một số loại thuốc để hỗ trợ sức khỏe, nhưng một số thuốc có thể gây tác dụng phụ như táo bón. Ví dụ, thuốc đặt hậu môn Cyclogest, canxi, và một số loại thuốc giảm đau có thể làm giảm nhu động ruột, khiến cho quá trình tiêu hóa chậm lại và phân di chuyển khó khăn hơn. Điều này có thể dẫn đến tình trạng táo bón. Mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần dùng thuốc và hỏi về các biện pháp hỗ trợ tiêu hóa để giảm thiểu tác dụng phụ này.
• Bệnh lý tiềm ẩn: Khi mang thai, mẹ bầu có thể gặp phải một số bệnh lý tiềm ẩn như bệnh trĩ, nứt kẽ hậu môn hay bệnh tuyến giáp, và những vấn đề này có thể làm tăng nguy cơ bị táo bón.

  • Bệnh trĩ và nứt kẽ hậu môn thường xảy ra khi tĩnh mạch ở khu vực hậu môn bị sưng và viêm, làm cho việc đi vệ sinh trở nên đau đớn và khó khăn. Điều này có thể làm mẹ bầu dễ bị táo bón hơn, vì việc giữ phân lâu có thể làm tình trạng trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn trở nên tồi tệ hơn.

  • Bệnh tuyến giáp, đặc biệt là suy giáp (khi tuyến giáp hoạt động kém), có thể làm chậm quá trình trao đổi chất trong cơ thể, dẫn đến táo bón do sự giảm nhu động ruột.

• Căng thẳng: Căng thẳng có thể ảnh hưởng rất lớn đến hệ tiêu hóa của mẹ bầu, khiến quá trình tiêu hóa bị chậm lại và dễ dẫn đến táo bón. Khi mẹ bầu cảm thấy căng thẳng hoặc lo âu, cơ thể sẽ sản xuất ra các hormone như cortisol, điều này có thể làm giảm hoạt động của hệ tiêu hóa. Căng thẳng lâu dài có thể làm chậm nhu động ruột, khiến thức ăn và chất thải trong cơ thể di chuyển chậm hơn bình thường, dẫn đến tình trạng táo bón.

  Đặc biệt trong thai kỳ, khi mẹ bầu phải đối mặt với nhiều thay đổi về hormone và thể chất, căng thẳng có thể làm vấn đề tiêu hóa trở nên nghiêm trọng hơn. Để giảm căng thẳng và cải thiện tiêu hóa, mẹ bầu nên thử các phương pháp thư giãn như yoga nhẹ nhàng, hít thở sâu, hoặc đi bộ đều đặn.

Trong thời kỳ mang thai, việc sử dụng thuốc hay các phương pháp điều trị táo bón chuyên sâu không phải lúc nào cũng phù hợp và an toàn. Vì vậy, một giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả mà các mẹ bầu có thể áp dụng chính là thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt. Việc bổ sung nhiều trái cây vào bữa ăn hàng ngày sẽ cung cấp vitamin và chất xơ tự nhiên, giúp hỗ trợ tiêu hóa và giảm tình trạng táo bón một cách nhẹ nhàng và an toàn cho cả mẹ và bé.

Lợi ích của việc bổ sung trái cây vào chế độ ăn

Ăn trái cây mỗi ngày mang lại nhiều lợi ích cho mẹ bầu, nhờ cung cấp lượng lớn vitamin và chất xơ tự nhiên, giúp bổ sung dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Dưới đây là 3 lý do quan trọng không chỉ các mẹ bầu đang gặp vấn đề táo bón mà tất cả mẹ bầu đều nên bổ sung trái cây vào chế độ ăn hàng ngày.

1. Cung cấp chất xơ dồi dào

• Hỗ trợ tiêu hóa: Chất xơ giúp làm mềm phân, tăng cường nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón – một vấn đề thường gặp ở bà bầu.
• Cảm giác no lâu: Giúp kiểm soát cảm giác thèm ăn, hỗ trợ giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý trong thai kỳ.

2. Nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất

• Vitamin C: Tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng.
• Folate (vitamin B9): Rất quan trọng cho sự phát triển của ống thần kinh ở thai nhi, giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh.
• Kali: Giúp kiểm soát huyết áp, bảo vệ tim mạch.
• Các vitamin và khoáng chất khác: Như vitamin A, vitamin E, sắt, magie… giúp cơ thể khỏe mạnh và hỗ trợ quá trình phát triển của thai nhi.

3. Chống oxy hóa và cung cấp năng lượng cho cơ thể mẹ bầu

• Bảo vệ tế bào: Các chất chống oxy hóa trong trái cây giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do gây ra, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
• Glucose tự nhiên: Trái cây cung cấp glucose tự nhiên, giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Những loại trái cây trị táo bón cho bà bầu, phát triển thai nhi

Dưới đây là các loại trái cây trị táo bón tốt cho bà bầu có thể thay đổi ăn trong ngày: 

1. Táo: Táo là một loại trái cây rất tốt cho hệ tiêu hóa của mẹ bầu nhờ chứa pectin, một loại chất xơ hòa tan có khả năng hút nước, làm mềm phân và hỗ trợ nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn, từ đó giúp giảm táo bón một cách tự nhiên. Ngoài ra, táo còn giàu vitamin C – một chất chống oxy hóa quan trọng, không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng mà còn hỗ trợ cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn, rất cần thiết trong thời kỳ mang thai.
2. Lê: Lê là một loại trái cây rất tốt cho mẹ bầu nhờ hàm lượng chất xơ cao, với khoảng 5,5g chất xơ trong mỗi khẩu phần ăn trung bình. Chất xơ này không chỉ giúp làm mềm phân mà còn kích thích nhu động ruột, cải thiện tình trạng táo bón thường gặp trong thai kỳ. Ngoài ra, lê còn chứa folate – một dưỡng chất thiết yếu giúp ngăn ngừa dị tật bẩm sinh ở thai nhi – và các chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng, bảo vệ mẹ bầu khỏi những tác động tiêu cực từ môi trường. Việc bổ sung lê vào chế độ ăn hàng ngày sẽ góp phần giúp hệ tiêu hóa của mẹ bầu hoạt động khỏe mạnh hơn.
3. Nho: là một loại trái cây giàu dinh dưỡng, đặc biệt hữu ích cho sức khỏe của mẹ bầu. Với hàm lượng chất xơ dồi dào, nho giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, làm mềm phân và cải thiện tình trạng táo bón – một vấn đề phổ biến trong thai kỳ. Bên cạnh đó, nho chứa vitamin K – một dưỡng chất quan trọng giúp cải thiện quá trình đông máu và tăng cường sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, nho còn giàu chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể mẹ bầu khỏi các gốc tự do gây hại, đồng thời hỗ trợ sự phát triển toàn diện của thai nhi.
4. Bưởi là một loại trái cây tuyệt vời dành cho mẹ bầu, bởi nó không chỉ giàu chất xơ giúp cải thiện tiêu hóa, làm mềm phân và giảm tình trạng táo bón, mà còn cung cấp hàm lượng lớn vitamin C – một dưỡng chất quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch. Việc ăn bưởi thường xuyên không chỉ giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe đường ruột mà còn hỗ trợ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng, bảo vệ cả mẹ và thai nhi. Ngoài ra, bưởi còn giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn, một yếu tố cần thiết trong thai kỳ để ngăn ngừa thiếu máu.
5. Thanh long: là một loại trái cây lý tưởng cho mẹ bầu, đặc biệt khi gặp vấn đề về táo bón. Với hàm lượng chất xơ dồi dào, thanh long giúp cải thiện nhu động ruột, làm mềm phân và hỗ trợ nhuận tràng tự nhiên. Ngoài ra, vitamin nhóm B có trong thanh long không chỉ giúp tăng cường sức khỏe thần kinh mà còn thúc đẩy quá trình trao đổi chất, cung cấp năng lượng cho cơ thể. Đặc biệt, thanh long còn có tính mát, giúp thanh nhiệt, giảm cảm giác nóng trong – một vấn đề thường gặp ở mẹ bầu trong thai kỳ.
6. Chuối: là một loại trái cây giàu kali và chất xơ, rất tốt cho hệ tiêu hóa. Kali giúp duy trì sự cân bằng chất lỏng và hỗ trợ chức năng cơ bắp, trong khi chất xơ giúp làm mềm phân và cải thiện nhu động ruột. Tuy nhiên, khi chọn chuối, mẹ bầu nên chọn những quả chuối đã chín vừa phải, không quá chín, để tránh gây ra tình trạng đầy bụng hoặc khó tiêu.
7. Cam: là một loại trái cây giàu vitamin C và chất xơ, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh tật. Vitamin C là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp cải thiện sức đề kháng và hỗ trợ quá trình hấp thụ sắt trong cơ thể. Chất xơ có trong cam cũng hỗ trợ tiêu hóa, giúp ngăn ngừa táo bón và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh..

8. Kiwi: là một loại trái cây giàu actinidin, một enzyme giúp phân hủy và tiêu hóa protein hiệu quả. Nhờ vào thành phần enzyme này, kiwi hỗ trợ quá trình tiêu hóa, đặc biệt là trong việc phá vỡ các protein từ thực phẩm, giúp giảm cảm giác đầy bụng và khó tiêu. Bên cạnh đó, kiwi cũng chứa nhiều vitamin C và chất xơ, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tiêu hóa.

9. Mâm xôi đỏ là một nguồn thực phẩm tuyệt vời chứa nhiều chất xơ và vitamin C. Chất xơ trong mâm xôi giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Vitamin C trong mâm xôi không chỉ tăng cường hệ miễn dịch mà còn giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại, đồng thời hỗ trợ sức khỏe làn da và quá trình hấp thụ sắt. Nhờ vào những dưỡng chất này, mâm xôi đỏ là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
10. Bơ là một loại trái cây giàu chất béo không bão hòa đơn, loại chất béo lành mạnh giúp cải thiện sức khỏe tim mạch bằng cách giảm mức cholesterol xấu và tăng cường cholesterol tốt. Ngoài ra, bơ còn chứa nhiều vitamin E, một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia UV, đồng thời giữ cho da luôn mịn màng và khỏe mạnh. Với những lợi ích này, bơ là một lựa chọn tuyệt vời để bổ sung vào chế độ ăn uống hàng ngày, giúp duy trì sức khỏe tổng thể và vẻ đẹp tự nhiên của làn da.
11. Lựu là một loại trái cây giàu chất chống oxy hóa, đặc biệt là polyphenol và anthocyanin, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Ngoài ra, lựu còn chứa một lượng lớn vitamin C, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật hiệu quả. Nhờ vào những dưỡng chất này, lựu không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn hỗ trợ làm đẹp da, ngăn ngừa lão hóa sớm.

Đây là những loại trái cây tốt cho hệ tiêu hóa của những bà bầu nên chọn lựa sử dụng hàng ngày. Các bạn có thể linh hoạt chuyển đổi hàng ngày để 

Sử dụng trái cây đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất

Bên cạnh việc chọn lựa đúng loại trái cây để ăn thì sử dụng trái cây đúng cách cũng rất quan trọng để tăng hiệu quả kích thích hệ tiêu hóa. 

• Ăn trái cây trực tiếp: Giúp cơ thể hấp thụ chất xơ tốt hơn.
• Kết hợp trái cây với các thực phẩm giàu chất xơ khác: Như yến mạch, hạt chia, rau xanh.
• Thời gian ăn trái cây tốt nhất: Nên ăn trái cây vào buổi sáng hoặc giữa các bữa ăn chính.

Những loại trái cây nên tránh ở bà bầu

Ngoài những loại trái cây trị táo bón tốt cho bà bầu đã được chúng tôi liệt kê ở trên thì các bạn cũng cần lưu ý tránh ăn sử dụng những loại trái cây không tốt sau: 

• Dứa: Có thể gây co thắt tử cung ở những bà bầu có tiền sử sảy thai hoặc sinh non.
• Nhãn: Dễ gây nóng, không tốt cho hệ tiêu hóa.
• Dưa hấu: Ăn quá nhiều có thể gây lạnh bụng.
• Vải: Dễ gây nóng, nổi mụn nhọt.
• Đào lông: Có thể gây dị ứng ở một số người.
• Đu đủ xanh: Chứa nhựa mủ, có thể gây co thắt tử cung.

Hy vọng với những gợi ý về những loại trái cây trị táo bón cho bà bầu, bạn đã tìm được các lựa chọn phù hợp để cải thiện sức khỏe tiêu hóa trong thai kỳ. Đừng quên kết hợp với chế độ ăn uống cân đối và lối sống lành mạnh để giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh và hạn chế gặp gặp phải các triệu chứng do táo bón gây ra. 

>> Bài viết trước đó: Táo bón ở dân văn phòng và lái xe. Nguyên nhân và cách cải thiện táo bón?